Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ενθαρρύνει και
υποστηρίζει τις δράσεις που θα υλοποιηθούν από την Τοπική Αυτοδιοίκηση στο
πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας 2013 με βασικό στόχο την
ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και δραστηριοποίηση των Τοπικών Αρχών, Φορέων
και πολιτών για την προώθηση της βιώσιμης κινητικότηκας και την αναβάθμιση
μέσω αυτής, της οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής διάστασης των
πόλεων.
Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας (European Mobility Week)
Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας (European Mobility Week), από το 2002,
έχει καθιερωθεί ως σημαντικός θεσμός για την προαγωγή βιώσιμων προτύπων
κινητικότητας που συντελούν στη διαμόρφωση και ανάπτυξη περιβαλλοντικού
ήθους. Σκοπός των δράσεων που υλοποιούνται κάθε χρόνο το διάστημα από 16 έως
22 Σεπτεμβρίου είναι η ενθάρρυνση των Ευρωπαϊκών Τοπικών Αρχών και Φορέων
για την εφαρμογή μέτρων και πολιτικών βιώσιμων μεταφορών.
Κορύφωση των εκδηλώσεων αποτελεί η «Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο», κατά τη
διάρκεια της οποίας καθορίζονται ειδικές αστικές ζώνες όπου επιτρέπεται η
κυκλοφορία μόνο για τους πεζούς, τους ποδηλάτες και τις δημόσιες συγκοινωνίες.
Το 2012, συμμετείχαν ενεργά στην «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας»
περισσότερες από 2.150 πόλεις από 39 χώρες. Κάθε χρόνο βραβεύεται από ειδική
ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων η πόλη με τις καλύτερες επιδόσεις στην
προώθηση βιώσιμων, εναλλακτικών τρόπων μεταφοράς και στην ενεργή συμμετοχή
των πολιτών. Το βραβείο «Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας» για το 2012
απονεμήθηκε στην πόλη του Ζάγκρεμπ.
«Καθαρός αέρας – είναι η δική σου κίνηση»
Το θέμα της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας για το 2013 είναι η
καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και σύνθημα των δράσεων
είναι «Καθαρός αέρας – είναι η δική σου κίνηση».
Η καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης αποτελεί σημαντική μέριμνα και
προτεραιότητα της ΕΕ. Οι πολιτικές της ΕΕ αποσκοπούν στη μείωση της έκθεσης σε
υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων, μέσω της μείωσης των εκπομπών και τον καθορισμό
ορίων και τιμών στόχων για την ποιότητα του αέρα.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση βλάπτει την υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον.
Μεταξύ των βασικών πηγών που προκαλούν την ατμοσφαιρική ρύπανση είναι οι
μεταφορές. Η αλλαγή των συνηθειών στο τρόπο μετακίνησης θα συνδράμει
σημαντικά στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και των περιβαλλοντικών συνθηκών
των πόλεων
Συμμετοχή Τοπικών Αρχών
Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος των τοπικών αρχών ως προς την αλλαγή των
συμπεριφορών και συνηθειών μετακίνησης των δημοτών με ανάπτυξη βιώσιμων
τοπικών σχεδίων κινητικότητας.
Στόχος είναι η ανάδειξη του αστικού περιβάλλοντος εξασφαλίζοντας άριστη
κυκλοφοριακή σύνδεση με ταυτόχρονη εξοικονόμηση ενέργειας,
χρήση καθαρότερης ενέργειας, ορθολογική διαχείριση του υπάρχοντος
μεταφορικού δικτύου, ενναλακτικούς τρόπους μετακίνησης - τόνωση
της ζωτικότητας των πόλεων, ενίσχυση των κοινωνικών συναλλαγών
και δημιουργία ποιοτικής «ατμόσφαιρας» στις πόλεις με λιγότερη
ατμοσφαιρική και ακουστική ρύπανση.
Δράσεις που μπορούν να προαχθούν είναι:
Η προώθηση των συνδυασμένων μεταφορών, των Μαζικών Μέσων
Μεταφοράς, της συλλογικής χρήσης οχημάτων (car pooling και car sharing)
και των ήπιων τρόπων μετακίνησης.
Η δημιουργία γειτονιών «χωρίς αυτοκίνητο».
Η απελευθέρωση του οδικού χώρου από τη χρήση των οχημάτων και η
απόδοση του πρασίνου στον πεζό και στο ποδήλατο δημιουργώντας ζωτικό
παρόδιο χώρο.
Η δημιουργία υποδομών εναλλακτικών τρόπων μεταφοράς.
Η συνεχής ενημέρωση των δημοτών όσον αφορά την προστιθέμενη αξία των
εναλλακτικών τρόπων μεταφοράς, με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από το
αυτοκίνητο.
Η διευκόλυνση της πρόσβασης σε κάθε σημείο της πόλης, η δημιουργία
διαδρομών σύνδεσης και η αύξηση του αστικού τουρισμού.
Η παροχή χώρων στάθμευσης σε επιλεγμένα σημεία της πόλης, με
ταυτόχρονη μείωση της παρόδιας στάθμευσης, η δημιουργία περιορισμένων
θέσεων μικρής διάρκειας παρά την οδό, και κατάλληλων χώρων στάθμευσης
για ποδήλατα καθώς και η εφαρμογή ελεγχόμενης στάθμευσης σε κεντρικές
περιοχές.
Η δρομολόγηση δράσεων για ΑΜΕΑ όπως η εξασφάλιση χώρων
στάθμευσης σε κοινωφελή κτίρια και σε επιλεγμένες θέσεις παρά την οδό και
η διευκόλυνση της πρόσβασης τους στα Μ.Μ.Μ.
Η δημιουργία ζωνών χαμηλών εκπομπών.
Η αναβάθμιση του οδικού και παρόδιου χώρου των εισόδων των πόλεων.
Η δημιουργία κέντρου ενημέρωσης για την ατμοσφαιρική ρύπανση, και η
διεξαγωγή δημόσιων διαλόγων για τις δυσμενείς επιπτώσεις της απαιτούμενης
συμβατικής ενέργειας των μεταφορικών συστημάτων στην ποιότητα του
αέρα και τα πλεονεκτήματα της χρήσης καθαρότερων μορφών ενέργειας
και ήπιων μεταφορικών συστημάτων.
Η διενέργεια ανοιχτών σεμιναρίων για την οικολογική οδήγηση.
Η διοργάνωση ποδηλατικών γύρων.
Η δημιουργία πράσινων-πολιτιστικών διαδρομών σε ζωτικές περιοχές των
πόλεων, θαλάσσια μέτωπα, μνημεία , ιστορικούς τόπους, κ.α.
Η δημιουργία ασφαλών και ευχάριστων τρόπων μετακίνησης ώστε να
ενισχυθούν οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές συναλλαγές, οι
ευκαιρίες για απασχόληση και εν γένει η διαμόρφωση συνθηκών «τοπικής
ευημερίας».
Ενδεικτικά αναφέρονται το προγραμμα «Εξοικονομώ» στο οποίο εντασσονται δρασεις
που αποσκοπούν στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και κατ’επέκταση στη μείωση
των ατμοσφαιρικών ρύπων και η δραση «πρασινος δακτυλιος» για την Αττική που
στόχευει επίσης στον περιορισμό των ατμοσφαορικών ρύπων που προέρχονται από τις
μεταφορές.
Μέσω του Πρόγραμματος «Εξοικονομώ», υλοποιούνται δράσεις στον τομέα
των μεταφορών για τους Δήμους της χώρας, με στόχο τη βελτίωση της
ενεργειακής απόδοσης. Οι εν λόγω δράσεις συνδράμουν θετικά στην
προστασία του περιβάλλοντος, ιδιαίτερα του αστικού, και επιφέρουν
βελτίωση του επίπεδο διαβίωσης των πολιτών.Ειδικότερα, οι δράσεις που
υλοποιούνται αφορούν στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των
οχημάτων δημοτικών στόλων, στην ανάπτυξη σχεδίων αστικής κινητικότητας,
καθώς και στην υλοποίηση συγκοινωνιακών μελετών και ήπιων
παρεμβάσεων. Απώτερος στόχος των δράσεων αυτών είναι η βελτίωση της
κινητικότητας, η ασφάλεια της μετακίνησης, ο περιορισμός της χρήσης
αυτοκινήτου, η μείωση των ρύπων και των εκπομπών CO2, καθώς και η
εξοικονόμηση ενέργειας.
Πράσινος Δακτύλιος. Στο πλαίσιο των στοχευμένων προσπαθειών για τη
βελτίωση της ποιότητας της Ατμόσφαιρας στην Αττική, με πρωτοβουλία του
ΥΠΕΚΑ για την δημιουργία του «πράσινου δακτυλίου», επιτεύχθηκε
απαγόρευση κυκλοφορίας των παλαιών φορτηγών και λεωφορείων. Ο
πράσινος δακτύλιος αποσκοπεί στον περιορισμό των ρύπων από την κίνηση
των οχημάτων δημιουργώντας μια Αθήνα περιβαλλοντικά φιλική και
ενεργειακά πιο αποδοτική.
Οι τοπικές αρχές μπορούν να συνεισφέρουν πολλαπλά στην αλλαγή των
συνηθειών των πολιτών και κατ’επέκταση στην αναβάθμιση της ποιότητας του
περιβάλλοντος για τις παρούσες και μελλοντικές γενεές, προβάλλοντας την
ταυτότητα των πόλεων μέσω καινοτόμων «έξυπνων » οικολογικών τρόπων
μετακίνησης.
Για τη συμμετοχή των τοπικών αρχών στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας
χρειάζεται : α) η υπογραφή του Ευρωπαϊκού Χάρτη για την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα
Κινητικότητας από αιρετό εκπρόσωπο του δήμου και β) η on line συμπλήρωση της
φόρμας εγγραφής. Επιπλέον πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο σχετικό
διαδικτυακό τόπο της ΕΕ http://www.mobilityweek.eu [2].
Σε περίπτωση που χρειαστείτε οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφόρηση, παρακαλούμε
να απευθυνθείτε στις εθνικές συντονίστριες του ΥΠΕΚΑ για την Ευρωπαϊκή
Εβδομάδα Κινητικότητας: Κα.Θέμου Μόνικα (τηλ. 2106411707, email.
m.themou@prv.ypeka.gr ) & Κα. Σταμούλη Εβελίνα (τηλ. 2131515661, email.
e.stamouli@prv.ypeka.gr )